Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp

Trẻ sơ sinh cơ thể rất non yếu cho nên trẻ dễ bị bệnh và bệnh thường diễn biến nặng, dễ dẫn đến tử vong. Thời tiết thay đổi, trẻ dễ mắc bệnh về viêm đường hô hấp. Vậy nên Quầy thuốc Minh Long sẽ đưa ra những lưu ý giúp ba mẹ chăm sóc trẻ khi bị viêm đường hô hấp ngay dưới đây.

1. Viêm đường hô hấp là gì?

Đường hô hấp bắt nguồn từ mũi hoặc miệng đến các phế nang trong phổi, có chức năng vô cùng quan trọng giúp lưu thông và trao đổi khí. Đường hô hấp ở người được chia thành đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới. Trong đó, đường hô hấp trên bao gồm mũi, miệng, xoang, cổ họng, thanh quản, khí quản. Đường hô hấp dưới gồm các ống phế quản và phổi.

Tình trạng viêm nhiễm, gây thương tổn ở bất cứ bộ phận nào thuộc đường hô hấp đều được gọi là viêm đường hô hấp. Nguyên nhân viêm đường hô hấp có thể do virus (các virus thường gặp như virus cúm, Adenovirus, virus para influenzae, Rhinovirus,…), các vi khuẩn như liên cầu tan huyết nhóm A, phế cầu, tụ cầu,… hoặc một số loại nấm. Viêm đường hô hấp là những bệnh rất phổ biến, có thể xảy ra ở bất kỳ ai, đặc biệt là trẻ em. Do hệ hô hấp trẻ chưa phát triển toàn diện, đường thở ngắn, hít thở nhiều lần trong phút, nên virus gây bệnh dễ xâm nhập. Ngoài ra, do sức đề kháng yếu nên trẻ rất dễ bị tác nhân gây bệnh tấn công.

2. Bệnh viêm đường hô hấp ở trẻ em có những triệu chứng nào?

Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp

Ho cũng là triệu chứng xuất hiện trong hầu hết các bệnh viêm đường hô hấp. Trẻ có thể ho thành cơn, ho khan hoặc ho có đờm.

Khi bệnh viêm đường hô hấp trở nên nặng hơn, trẻ sẽ có các dấu hiệu thở bất thường như thở nhanh, rút lõm lồng ngực, khó thở, phát ra tiếng lạ khi thở. Gọi là thở nhanh khi:

  • Trẻ <2 tháng tuổi: Thở từ 60 nhịp/phút trở lên
  • Trẻ 2-12 tháng tuổi: Thở từ 50 nhịp/phút trở lên
  • Trẻ từ 12 tháng đến dưới 5 tuổi: Thở từ 40 nhịp/phút trở lên

Lưu ý để đếm nhịp thở chính xác, cha mẹ phải đếm nhịp thở trong điều kiện trẻ nằm yên, không quấy khóc.

Rút lõm lồng ngực là hiện tượng khi trẻ hít vào, phần dưới lồng ngực sẽ bị lõm vào thay vì nở ra như bình thường. Cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu khi trẻ có một trong các dấu hiệu sau đây:

  • Trẻ co giật, tím tái, li bì hoặc khó đánh thức
  • Trẻ không uống được, bú kém, nôn nhiều lần
  • Trẻ có tiếng thở bất thường, rút lõm lồng ngực, khó thở
  • Trẻ bị suy dinh dưỡng nặng.

3. Lưu ý khi chăm sóc trẻ viêm đường hô hấp tại nhà

Khi trẻ bị ngạt mũi, chảy nhiều nước mũi:

  • Làm thông thoáng mũi cho bé bằng cách lấy khăn khô mềm (khăn giấy là tốt nhất).
  • Dùng nước muối sinh lý loại dành cho trẻ em, nhỏ vào 2 bên mũi để làm loãng dịch mũi, sau đó lấy dịch mũi ra bằng dụng cụ hút mũi (không dùng miệng để hút mũi cho bé, vì miệng người lớn có nhiều vi khuẩn gây hại cho bé). Cuối cùng là dùng tăm bông sạch để làm khô mũi.
  • Làm thông mũi cho bé trước khi cho bé ăn hoặc bú sữa nếu dịch mũi của bé quá nhiều, đặc quánh. Như vậy mới tránh cho bé bị nôn trớ khi ăn uống.
  • Không nên lạm dụng nước muối sinh lý để làm thông thoáng mũi cho bé, vì dễ gây teo niêm mạc mũi.
  • Nên đặt bé nằm cao đầu hoặc bế bé ở tư thế đứng song song với cơ thể mẹ.
  • Giữ ấm cơ thể cho bé khi thời tiết lạnh, vệ sinh cho bé sạch sẽ, tránh ở những nơi ẩm thấp.

Khi trẻ bị sốt cao

Những lưu ý khi chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp

  • Nếu trẻ bị sốt ở mức nhiệt từ 37,5 – 38,5 độ C, hãy cho bé nằm trong phòng mát, mặc quần áo thoáng mát. Cho bé uống nhiều nước, lau mát cho bé ở các vùng trán, nách, bẹn bằng nước ấm. Cho bé ăn uống đầy đủ, đo nhiệt độ cơ thể cho trẻ để theo dõi xem trẻ có sốt không.
  • Với trẻ sốt trên 38.5 độ C: vẫn tiếp tục lau mát ở các vùng trán, nách, bẹn cho bé bằng nước ấm. Cho bé dùng thuốc hạ sốt loại uống hoặc loại đặt hậu môn (thuốc paracetamol với liều từ 10 – 15mg/kg/lần). Sau 4 – 6 tiếng có thể tiếp tục sử dụng thuốc hạ sốt nếu nhiệt độ cơ thể bé vẫn trên 38.5 độ C.
  • Có thể kết hợp cho bé tắm nước ấm để hạ nhiệt độ cơ thể, tránh bị co giật khi sốt quá cao.

Khi trẻ có các triệu chứng ho:

  • Các bậc cha mẹ cũng có thể cho bé uống một chút mật ong pha loãng, hoặc cho trẻ ăn quất hấp với đường kính và gừng cũng sẽ giúp giảm ho hiệu quả.
  • Ngoài ra khi ho nhiều có thể sử dụng một số thuốc ho thảo dược hoặc thuốc ho có sự kê toa của bác sĩ.

Khi trẻ bị nôn:

  • Khi trẻ bị nôn, bạn hãy cho bé nằm nghiêng đầu sang 1 bên, làm sạch chất nôn ở miệng, mũi, họng,…Nếu trẻ bị nôn nhiều kèm theo mắt trũng, da nhăn nheo, trẻ mệt li bì thì nên mang bé đến ngay bác sĩ để được khám chữa kịp thời.
  • Bé không ăn uống được hoặc không bú sữa.
  • Trẻ khó thở, thở gấp, thở rút lõm lồng ngực… đây là biểu hiện của bệnh viêm phổi, cũng là biến chứng nguy hiểm của viêm đường hô hấp trên.
  • Trẻ sốt cao kéo dài từ 2 – 5 ngày.

4. Phòng bệnh viêm đường hô hấp trên

Viêm đường hô hấp trên là bệnh dễ mắc và thường gặp nhất ở trẻ nhỏ, vì vậy, biện pháp phòng bệnh được đặt lên hàng đầu:

  • Cho bé tiêm đầy đủ mọi chương trình tiêm chủng quốc gia.
  • Cho trẻ bú đầy đủ sữa mẹ, không nên cai sữa quá sớm.
  • Hạn chế cho bé đến nơi đông người vào mùa dịch bệnh.
  • Giữ gìn vệ sinh cho bé, đặc biệt là thói quen rửa tay trước khi ăn để diệt trừ virus.
  • Cho bé có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, đủ mọi dưỡng chất để chủ động hơn trong việc tăng sức đề kháng cho bé.

Hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất ngay khi có dấu hiệu bất thường như sốt cao, ho nhiều, nôn kéo dài, khó thở, thở co lõm ngực, tiêu chảy…để được chẩn đoán bệnh chính xác và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.

“Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.”